شرح تصویر:
تصویر یک «ابر قارچی» را به‌شکلی بسیار انتزاعی با جلای فلزی نشان می‌دهد و اشاره آن به وجود استرونسیم در بمب‌های هسته‌ای است.
شکل ظاهری:
استرونسیم فلزی نرم و براق است که در هوا می‌سوزد و با آب واکنش می‌دهد.
کاربردها:
استرونسیم بیشتر به‌واسطه رنگ قرمز درخشانی که نمک‌هایش به نمایش‌های آتش‌بازی می‌دهد شناخته‌شده است. از استرونسیم در تولید آهنرباهای فریت و پالایش فلز روی نیز استفاده می‌کنند.
رنگ‌ها و پلاستیک‌های جدیدی که در تاریکی می‌درخشند، استرونسیم آلومینات دارند. این ماده در طول روز نور را جذب می‌کند و سپس آن را به‌کندی و طی چندین ساعت منتشر می‌کند.
استرونسیم‌ـ۹۰ ایزوتوپی پرتوزا و فراوردۀ جانبی رآکتورهای هسته‌ای است و در بمب‌های هسته‌ای نیز وجود دارد. نیمه‌عمر این ایزوتوپ ۲۸ سال است. بافت استخوانی بدن ما آن را مانند کلسیم جذب می‌کند و این ماده با از بین بردن مغز استخوان باعث سرطان می‌شود. با این حال، این ایزوتوپ یکی از بهترین نشرکننده‌های پرتوهای پرانرژی بتا است و برای تولید برقِ سفینه‌های فضایی، ایستگاه‌های هواشناسی دوردست و شناورهای ناوبری استفاده می‌شود. همچنین برای اندازه‌گیرهای ضخامت و حذف الکتریسیته ساکن از ماشین‌آلات صنایع کاغذ و پلاستیک نیز کاربرد دارد.
از استرونسیم کلرید شش آبه در خمیردندان‌های مخصوص دندان‌های حساس استفاده می‌شود.
نقش زیست‌شناختی:
استرونسیم وارد صدف برخی از موجودات دریاهای عمیق می‌شود و برای برخی مرجان‌های سنگی ضروری است. استرونسیم نقش زیست‌شناختی خاصی در انسان‌ها ندارد و غیرسمّی است. به دلیل شباهتی که به کلسیم دارد می‌تواند به بدن ما راه یابد و در استخوان‌های ما مستقر شود.
استرونسیم‌ـ۹۰ پرتوزا که در انفجارهای هسته‌ای تولید می‌شود و در اثر حادثه‌هایی که در نیروگاه‌های هسته‌ای رخ می‌دهد آزاد می‌شود بسیار خطرناک است، زیرا می‌تواند جذب استخوان‌های کودکان شود.
فراوانی طبیعی:
استرونسیم عمدتاً در کانی‌های سِلِستیت و استرونسیانیت وجود دارد. در حال حاضر چین در تولید استرونسیم پیشتاز است. فلز استرونسیم را می‌توان از برقکافت استرونسیم کلرید و پتاسیم کلرید مذاب به‌دست آورد. روش دیگر، احیای الکتروشیمیایی استرونسیم اکسید با آلومینیم در خلاء است.
در سال ۱۷۸۷ میلادی، یکی از استادان دانشگاه ادینبورگ به نام ادیر کرافورد یک سنگ غیرعادی را بررسی می‌کرد که در یک معدن سرب در استرونسیانِ اسکاتلند پیدا شده بود. او متوجه شد این سنگ، کانی جدیدی است که یک عنصر خاکی ناشناخته دارد و نام این عنصر را استرونسیا گذاشت. در سال ۱۷۹۱ میلادی، شخص دیگری در ادینبورگ به‌نام توماس چارلز هوپ مطالعات بیشتری روی آن انجام داد و ثابت کرد که عنصری جدید است. او همچنین متوجه شد که این عنصر شعلۀ شمع را به رنگ قرمز درمی‌آورد.
در همین حال مارتین هاینریش کلاپروت در آلمان روی همین کانی کار می‌کرد و توانست استرونسیم اکسید و استرونسیم هیدروکسید تولید کند.
همفری دیوی در سال ۱۸۰۸ میلادی در مؤسسه سلطنتی لندن خودِ فلز استرونسیم را با استفاده از برقکافت جدا کرد، همان روشی که قبلاً برای جدا کردن سدیم و پتاسیم به‌کار گرفته بود.
|
| ||||
|
|
| انرژی‌های یونش | اول | دوم | سوم | چهارم | پنجم | ششم | هفتم | هشتم |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kJ/mol | ۵۴۹/۴۷ | ۱۰۶۴/۲۴۳ | ۴۱۳۸/۲۶ | ۵۵۰۰ | ۶۹۰۸/۴ | ۸۷۶۰/۹ | ۱۰۲۲۷ | ۱۱۸۰۰/۲ |
حالت‌های اُکسایش معمول: ۲
ایزوتوپ‌ها:
| ایزوتوپ | جرم اتمی | فراوانی طبیعی (٪) | نیمه‌عمر | شیوه واپاشی |
|---|---|---|---|---|
| 84Sr | ۸۳/۹۱۳ | ۰/۵۶ | - | - |
| 86Sr | ۸۵/۹۰۹ | ۹/۸۶ | - | - |
| 87Sr | ۸۶/۹۰۹ | ۷ | - | - |
| 88Sr | ۸۷/۹۰۶ | ۸۲/۵۸ | - | - |
داده‌ها:
W. M. Haynes, ed., CRC Handbook of Chemistry and Physics, CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, 95th Edition, Internet Version 2015, accessed December 2014
Tables of Physical & Chemical Constants, Kaye & Laby Online, 16th edition, 1995. Version 1.0 (2005), accessed December 2014
J. S. Coursey, D. J. Schwab, J. J. Tsai, and R. A. Dragoset, Atomic Weights and Isotopic Compositions (version 4.1), 2015, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, MD, accessed November 2016
خواص و کاربردها:
John Emsley, Nature’s Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements, Oxford University Press, New York, 2nd Edition, 2011
Thomas Jefferson National Accelerator Facility - Office of Science Education, It’s Elemental - The Periodic Table of Elements, accessed December 2014
تاریخچه:
Elements 1-112, 114, 116 and 117 © John Emsley 2012. Elements 113, 115, 117 and 118 © Royal Society of Chemistry 2017
همه عنصرها