شرح تصویر:
از بریلیم در ساخت دنده و چرخ‌دنده، به‌ویژه در صنعت هوانوردی استفاده می‌شود.
شکل ظاهری:
بریلیم فلزی به رنگ سفید براق است. این فلز نسبتاً نرم است و چگالی کمی دارد.
کاربردها:
از ترکیب بریلیم با مس یا نیکل آلیاژی برای ساختن ژیروسکوپ‌ها، فنرها، کنتاکت‌های الکتریکی، الکترودهای جوش نقطه‌ای و ابزارهای غیرجرقه‌ای تهیه می‌شود. مخلوط بریلیم با این فلزات، رسانایی الکتریکی و گرمایی آنها را افزایش می‌دهد.
از دیگر آلیاژهای بریلیم به عنوان مواد ساختاری هواپیماهای پرسرعت، موشک‌ها، فضاپیما و ماهواره‌های ارتباطی استفاده می‌شود.
بریلیم نسبت به پرتوهای ایکس نسبتاً شفاف است و در نتیجه، ورقه‌های بسیار نازک بریلیم در حکاکی پرتو ایکس کاربرد دارد. از بریلیم در رآکتورهای هسته‌ای نیز استفاده می‌شود، زیرا می‌تواند به عنوان بازتابنده یا کندکنندۀ نوترون‌ها عمل کند.
بریلیم اکسید به دلیل نقطه ذوب بسیار بالا در صنایع هسته‌ای و همچنین سرامیک‌ها سودمند است.
نقش زیست‌شناختی:
بریلیم و ترکیبات آن سمی و سرطان‌زا هستند. اگر ذرات کوچک یا بخار بریلیم استشمام شود می‌تواند سبب التهاب بهبودناپذیر ریه‌ها شود؛ این بیماری بریلیوزیس نام دارد.
فراوانی طبیعی:
بریلیم در تقریباً ۳۰ گونه کانی مختلف یافت می‌شود. مهم‌ترین آنها بریل (بریلیم آلومینیم سیلیکات) و برتراندیت (بریلیم سیلیکات) است. زمرد و آکوامارین دو گونۀ گرانبها از بریل هستند.
فلز بریلیم معمولاً از احیای بریلیم فلوئورید با فلز منیزیم تهیه می‌شود.
سنگ‌های قیمتیِ بریل و زمرد دو شکل از بریلیم آلومینیم سیلیکات Be3Al2(SiO3)6 هستند. معدن‌شناس فرانسوی، رنه جاست هایو فکر کرد که این سنگ‌ها ممکن است پناهگاه عنصر جدیدی باشند و از نیکولاس لویس واکوئلین خواست که آنها را آزمایش کند. واکوئلین دریافت که این سنگ‌ها دارای عنصر جدیدی‌اند و آن را بررسی کرد، تا آن‌که در سال ۱۷۹۸ میلادی کشف یک عنصر جدید را در آکادمی فرانسه اعلام کرده و آن را گلوسینیم (از واژه یونانی glykys به معنی شیرین) نامید، زیرا ترکیبات آن مزه شیرین داشتند. اما دیگران نام بریلیم را که از نام سنگ قیمتی بریل گرفته شده ترجیح دادند و اکنون هم نام رسمی این عنصر بریلیم است.
فلز بریلیم در سال ۱۸۲۸ میلادی توسط فردریش وهلر در برلین و همچنین به طور مستقل توسط آنتوان بوسی در پاریس تولید شد که هر دوی آنها فلز را از واکنش بریلیم کلرید (BeCl2) با پتاسیم به‌دست آوردند.
|
| ||||
|
|
| انرژی‌های یونش | اول | دوم | سوم | چهارم | پنجم | ششم | هفتم | هشتم |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kJ/mol | ۸۹۹/۵۰۴ | ۱۷۵۷/۱۰۸ | ۱۴۸۴۸/۷۶۷ | ۲۱۰۰۶/۶۵۸ | - | - | - | - |
حالت‌های اُکسایش معمول: ۲
ایزوتوپ‌ها:
| ایزوتوپ | جرم اتمی | فراوانی طبیعی (٪) | نیمه‌عمر | شیوه واپاشی |
|---|---|---|---|---|
| 9Be | ۹/۰۱۲ | ۱۰۰ | - | - |
داده‌ها:
W. M. Haynes, ed., CRC Handbook of Chemistry and Physics, CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, 95th Edition, Internet Version 2015, accessed December 2014
Tables of Physical & Chemical Constants, Kaye & Laby Online, 16th edition, 1995. Version 1.0 (2005), accessed December 2014
J. S. Coursey, D. J. Schwab, J. J. Tsai, and R. A. Dragoset, Atomic Weights and Isotopic Compositions (version 4.1), 2015, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg, MD, accessed November 2016
خواص و کاربردها:
John Emsley, Nature’s Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements, Oxford University Press, New York, 2nd Edition, 2011
Thomas Jefferson National Accelerator Facility - Office of Science Education, It’s Elemental - The Periodic Table of Elements, accessed December 2014
تاریخچه:
Elements 1-112, 114, 116 and 117 © John Emsley 2012. Elements 113, 115, 117 and 118 © Royal Society of Chemistry 2017
همه عنصرها