وقتی ویروس وارد بدن ما می‌شود چه اتفاقی می‌افتد؟

ویروس‌ها موجوداتی بسیار ریزند كه تقریباً همه جای كره‌ی زمین پیدا می‌شوند و شكل‌های متنوعی مانند مارپیچی، میله‌ای و كروی دارند. قطر ویروس‌های مختلف بین بیست تا چهارصد نانومتر متغیر است (هر متر یك ‌میلیارد نانومتر است). برخی ویروس‌های پیچیده ممكن است قطرِ پانصد نانومتر و طول هفتصد تا هزار «نانومتر» هم داشته باشند، اما حتی این ویروس‌های بزرگ‌تر را هم بدون میكروسكوپ نمی‌توان مشاهده كرد.

ویروس‌ها را با بیماری و مرگ می‌شناسیم، اما همه‌ی آن‌ها مرگبار نیستند و اثر یكسانی هم بر موجودات مختلف ندارند. یك ویروسِ مشخص ممكن است گربه را بیمار كند، اما در سگ‌ها هیچ علامتی ایجاد نكند. از طرفی فراموش نكنیم كه ویروس‌های مختلف می‌توانند جانوران، گیاهان، قارچ‌ها و حتی باكتری‌ها را آلوده كنند. بنابراین ویروس گاهی جان انسان‌ها را نجات هم می‌دهد.

زنده یا مرده؟

ویروس‌ها را فراوان‌ترین موجودات كره‌ی زمین می‌دانند. با این‌حال، عنوان «موجود زنده» را باید با احتیاط برای آن‌ها به‌كار برد، زیرا بدون وجود یك میزبان زنده، قادر به تولید انرژی و مواد مورد نیاز برای تكثیر شدن نیستند. از این نظر ویروس را می‌توان به یك بذر یا دانه تشبیه كرد. بذر را نمی‌توان یك موجود زنده دانست، اما اگر در محیط مناسب قرار گیرد، می‌تواند به گیاهی زنده تبدیل شود. بنابراین ویروس‌ها جزء پارازیت‌ها (انگل‌ها) طبقه‌بندی می‌شوند.

وقتي ویروس خارج از سلول‌هاي ميزبان باشد، آن را ويريون می‌نامند. اجزای اصلی ویریون عبارت است از ماده ژنتیكی (DNA یا RNA؛ برای تكثیر) و یك پوشش محافظ پروتئینی كه «كَپسید» نام دارد و از اطلاعات ژنتیكی ویروس محافظت می‌كند. برخی ویروس‌ها یك غشاء خارجی از جنس «لیپوپروتئین» (شامل چربی و پروتئین) نیز دارند. در برخی ویروس‌ها مولكول‌هایی به‌نام «گلیكوپروتئین» نیز در غشاء خارجی وجود دارد كه كارشان شناسایی سلول‌های هدف است.

جنگ شروع می‌شود!

بعد از وارد شدن ویروس به بدن میزبان و شناسایی سلول هدف، اتفاق‌های بعدی در بیشترِ مواقع به این صورت است: ویروس به سلول میزبان می‌چسبد و ماده‌ی ژنتیكی‌اش را وارد سلول می‌كند. حالا این ویروس است كه كنترل اوضاع را در سلول به‌دست می‌گیرد و درنتیجه، سلول دیگر نمی‌تواند وظایف معمول خودش را انجام دهد، و به محل تولید و تكثیر ماده‌ی ژنتیكی و پروتئین‌های مخصوص ویروس تبدیل می‌شود. در نهایت سلول میزبان می‌میرد و فرزندان ویروس آزاد می‌شوند تا سلول‌های دیگری را آلوده كنند. به این صورت ویروس در بدن میزبانش منتشر می‌شود.

0 replies

Leave a Reply

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل(ایمیل شما محفوظ است) شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

18 − هفده =