ساعت‌های مرگبار و دختران رادیم

نتیجه را می‌توانید حدس بزنید، عده زیادی از این کارگران دچار مشکل و بیماری شدند و حتی چند نفر جانشان را از دست دادند. از آنجا که پای منافع اقتصادی و آبروی شرکت‌های بزرگ در میان بود، قضیه در ابتدا انکار یا مخفی شد، سپس دختران کارگر متهم یا وادار به سکوت شدند. اما در نهایت با تلاش دانشمندان مستقل و فشار رسانه‌ها، این شرکت‌ها مجبور به پرداخت خسارت شدند، اما همچنان این حکم را عادلانه نمی‌دانستند!

رادیم: فلز پرتوزا

رادیم فلزی نرم، نقره‌ای رنگ و پرتوزا (یا رادیواکتیو) است، یعنی طی واکنشی که «واپاشی پرتوزا» نام دارد، ذراتی پرانرژی به نام ذرات آلفا تولید می‌کند و به عنصر دیگری تبدیل می‌شود. رنگی که با رادیم ساخته شده بود هم به دلیل این پرتوزاییِ شدید می‌درخشید. در آن رنگ از ماده‌ای به نام «روی سولفید» استفاده شده بود که با دریافت کردن انرژیِ حاصل از واپاشیِ رادیم، نور سبز رنگ و درخشانی تولید می‌کرد. امروزه در صفحه ساعت‌های شبرنگ از موادی استفاده می‌شود که رادیم ندارند و اصلاً براساس پرتوزایی کار نمی‌کنند. البته ذرات آلفا نمی‌توانند از شیشه یا قاب فلزیِ ساعت عبور کنند، اما به دلیل خطرات مراحل تولید، دیگر از رادیم استفاده نمی‌شود.

رادیم در تمام سنگ معدن‌های اورانیم وجود دارد و می‌توان آن را به‌صورت فراورده‌ی جانبیِ پالایش اورانیم استخراج کرد. امروزه رادیم از میله‌های سوختِ مصرف‌شده در رآکتورهای هسته‌ای استخراج می‌شود. تولید این عنصر کمتر از صد گرم در سال است و به دلیل پرتوزا بودن کاربردهای زیادی ندارد.

رادیم در خدمت درمان سرطان

پرتوزایی شدید رادیم چندان هم بی‌فایده نیست. این عنصر گاهی برای درمان نوعی از سرطان پروستات به‌کار می‌رود که به استخوان‌ها انتشار یافته باشد. از آنجا که رادیم با کلسیم در یک گروه از جدول تناوبی است و عنصرهای هم‌گروه جدول تناوبی رفتار مشابهی دارند، رادیم می‌تواند مانند کلسیم جذب استخوان‌ها شود و ذرات پرانرژیِ آلفا که تولید می‌کند، سلول‌های سرطانی را نابود می‌کنند.